Bebeklerin Büyüme ve Gelişme Dönemleri

Bebeklik Dönemi: İnsanların büyüme ve gelişmelerini, belli özellikleri dikkate alarak dönemlere ayırıp incelemek mümkündür.  Bebeklik dönemi 0-12. aylar arasındaki süreçtir. Doğumdan itibaren 0-28 .  günler arasındaki döneme Yeni Doğan dönemi denir. Doğumdan sonra dış ortama uyum sağlamaya çalışan  bebeğin, hastalıklara karşı hassas olduğu,çevresel etmenlere karşı korunmasız bulunduğu dönemde, özel bakım ve ilgiye ihtiyacı vardır.Bebek başını dik tutamaz,ihtiyaçlarını ağlayarak ifade eder.Her türlü gereksiniminin giderilmesi için anneye bağımlıdır.Günün büyük kısmını uyuyarak (22 saat) geçirir ve anneyle kendini bir bütün olarak kabul eder.

    Yeni doğan sonrası Süt Çocukluğu Dönemi ; doğumdan sonraki 1 ve 12. aylar arasındaki dönemdir.Hem fiziksel hem zihinsel olarak büyüme ve gelişmenin en hızlı olduğu dönemdir.Normal doğum ağırlığında doğan bir bebek 12. ayın sonunda bu ağırlığının üç katına çıkar.Boyu ise doğum uzunluğunun yarısı kadar daha uzar.

      Bebeğin anneye tamamen bağımlı olduğu bu dönemdeki anne çocuk ilişkis, çocuğun kişiliğini belirler.Bebek bu dönemde çaresizdir, pasif ve alıcı durumdadır.Acı veren ve zevk vermeyen durumlardan hoşlanmaz, beklemeye tahammülsüzdür, engellenmek istemez.

         Gerek yeni doğan, gerek süt çocukluğu döneminde bebekler, anne bakımı ve sevgisine muhtaçtır, bu dönemde kolayca hastalanıp ölebilirler.İlk 12 ay içerisinde bebeklerin ölüm oranı, bir ülkenin sağlık durumunu belirlemede kullanılan önemli göstergedir.Bebek ölüm oranı yüksek olan ve çocuklarına gereken önemi vermeyen ülkelerde sağlık düzeyi düşüktür.

        Çocukluk Dönemi;

         1-6 yaş arasındaki döneme verilen addır.Bu  dönem de kendi içinde 1-3 yaş Özerklik Dönemi ve 3-6 yaş  Oyun Dönemi  olarak ikiye ayrılır.

      Özerklik Dönemi, çocuğun yürüme, konuşma gibi yetenekler kazanarak bağımlılıktan kurtulduğu dönemdir.Bu dönemde çocuk, kas ve kemikleri güçlendiğinden rahat hareket edebilir. Özgürlüğünün kısıtlanmasını istemeyen çocukta tuvalet eğitimi vermeye çalışan annesi ile arasında sürtüşmeler yaşanır.

      12 ve 15. aylar arasında tuvalet eğitimine başlanılması uygundur.Çocuk kendi kendine beslenme konusunda desteklenmelidir.Bu dönemde çocuk konuşmaya başlar, giderek kelime dağarcığı gelişir. Tuvalet eğitimi alıp idrar ve dışkısını kontrol etmeye başlar.Bu dönemdeki çocuk, dışkılamayı üç, idrarını ise dört yaşındayken tam olarak tutabilir.Benlik kavramı gelişir.”Ben” merkezcidir.Oyuncak paylaşmak ve beraber oynamaktan hoşlanmaz.

    Oyun Döneminde, özerklik dönemindeki huysuzluk, inatçılık ve olumsuz davranışlar yerini girişken, daha sosyal, paylaşmayı bilen, yardımlaşmayı seven, neşeli ve canlı tavırlara bırakır. Masallara ilgisi artan çocuk gerçekle gerçek olmayanı karıştırabilir .Hareketlidir.Sürekli soru sorar.Üreme organlarına ilgisi artar, onlarla oynamaktan zevk alır.Cinsiyet farkını anlar. Erkekler babaya, kızlar anneye benzemeye çalışır.Yaratıcı ve yapıcıdır. Üst benlik (süper ego) gelişir.Böylece davranışlarını kontrol etmeye başlar.Bu dönem cinsel kimliğin benimsenmesi ve sünnetten kaçınılması gereken dönemdir.

   Okul Çağı Dönemi;

6-11 yaşlar arasındaki dönem olan okul çağı, çocuğun aile ortamı dışında bir çevreye karıştığı dönemdir.Okul yaşamı  ile birlikte çocuk, başkalarının hakkına saygı gösterme, kendi hakkını arama , aradığı bilgiye ulaşma, sorumluluk sahibi olma ve engellere karşı koyma gibi özellikleri kazanır.

      Okul yaşamı ve eğitimi, çocuğun yaşama bakış açısını geliştirir. Çocuk soyut kavramları anlama başlar, sözcük hazinesi gelişmeye başlar.Çevreye uyum ve beğenilme arzusu baskındır.Uyumsuzluk ve beceriksizlik sonucu aşağılık duygusu gelişebileceği için bu dönemde aile ve öğretmen desteği çok önemlidir.

      Sokak oyunları, hayali kahramanlar, tek cinsli gruplar, liderlik, katı oyun kuralları, saldırgan dürtüler ortaya çıkar.İyi ve kötüyü, doğru ile yanlışı ayırt etme bu dönemde gelişir.Çocuğun bu dönemde cinselliğe olan merakı azalır.bu konularda soru sormaktan kaçınır.

   Ergenlik Dönemi

Ergenlik dönemi 12-21 yaşlar arasındaki zorlu gençlik dönemidir. Ergenlik kendi arasında erken, tam ve geç ergenlik olarak dönemlere ayrılabilir.Konunun devamı

      Yetişkinlik Dönemi

21-65 yaşlar arasındaki yetişkinlik dönemi önemli kararların verilip uygulandığı bir dönemdir.

Bu dönemde kişi geleceği planlar, iş kurar, evlilik kararı alır. Aile üyelerine karşı sorumluluklarını yerine getirir.İşinde etkin, üretken ve doyumlu olur. Sosyal yaşamda mutluluğu yakalar.Toplumsal görevlerini yerine getirir.İş sorunları, başarısız evlilikler ve boşanma , işini kaybetme,sağlık sorunları,menopoz,andropoz,alkol tutkunluğu gibi bir çok sorun bu dönemde görülür.Ancak herkesin bu yaşlarda sorun yaşayacağı söylenemez.Zihinsel ve fiziksel hayatın en aktif , en verimli yıllarını kapsayan yetişkinlik, önceki dönemlerde edinilen  olumlu kişilik özellikleri ile mutlu geçirilebilir.Sağlığın korunmasına yönelik önlem ve uygulamalar, yaşlılık dönemine hazırlığı kolaylaştırır, daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürdürülmesine olanak sağlar.

Yaşlılık Dönemi

  65 yaşın üzerindeki  kişiler yaşlılık grubunda değerlendirilir.Fiziksel ve zihinsel yönden yorulan kişilerin emekli olarak aktif çalışmayı genellikle bıraktıkları bu dönemler, deneyim ve birikimlerin değerlendirildiği, hobilere zaman ayrılabildiği güzel bir dönem olarak geçirilebilir.Bu nedenle kişilerin emekliliğe ve yaşlılığa ruhen hazırlanmaları gerekir.

     Yaşlılık dönemi, vücut fonksiyonlarının yavaşlamasından dolayı fiziksel yetersizlikler ve sağlık sorunlarının yoğunlaştığı bir dönemdir.Şeker, dolaşım bozuklukları,yüksek tansiyon gibi hastalıklar bakımın sorunları nedeniyle başkalarına bağımlılığı beraberinde  getirebilir. Yaşlılar, aile üyeleri ve dostlarından ilgi bekler.Aranmak, hatırlanmak ve sayılmak onları mutlu eder.